تعریف مکانیزم جغجغه ای

اگر تا به حال به مراکز صنعتی و مراکز تعمیر خودرو رفته باشید ،احتمالا دیده باشید که تکنسین های حاضر در این مراکز از یک وسیله خاص و جغجغه ای برای باز کردن پیچ و مهره در یک سری نقاط با فضای کم استفاده میکنند که شکل آن را در پایین مشاهده می کنید .

این وسیله که در واقع همان کارهای آچار را برای شما انجام میدهد و خود نیز از خانواده آچارها می باشد به آچار جغجغه ای معروف است . آیا تا به حال به این فکر کردید که چگونه این آچار با یک سری حرکات رفت و برگشتی می تواند پیچ و مهرها را باز کند ؟ جواب آن در را باید در استفاده از یک مکانیزم خاص به نام مکانیزم جغجغه ای یافت .

با این مقدمه می خواهیم در مورد مکانیزم جغجغه ای بیشتر توضیح دهیم . پس با ما در این مطلب آموزشی از سایت دایا همراه باشید .

جغجغه ها

از جغجغه ها برای تبدیل حرکت دورانی یا انتقالی به دوران منقطع یا انتقال استفاده می شود . این جغجغه ها خود دارای انواع مختلفی می باشند .

انواع مکانیزم های جغجغه ای

در شکل بالا عضو 2 چرخ جغجغه و عضو 3 شیطانک است . وقتی اهرم شیطانک یعنی عضو 4 به نوسان در می آید ( یعنی حرکت رفت و برگشتی به بالا و پایین ) آنگاه جغجغه به صورت منقطع پادساعتگرد می چرخد . عضو پنج نیز ضامن است و برای جلوگیری از حرکت معکوس جغجغه طراحی شده است . اصولا چون جغجغه ها برای انتقال حرکت در جهتی خاص طراحی می شوند لذا باید حتما از حرکت آن در جهت دیگر جلوگیری شود .

شکل بالا نوع دیگری از مکانیزم جغجغه ای ( مکانیزم محرک جغجغه ای ) می باشد که در آن کورس دایره ای لنگ یعنی میله 6 قابل تنظیم است . برای دوران لنگ 6 در هر یک از دو جهت ، میله 4 نوسان می کند و میله 2 با حرکت منقطع ، دوران پاد ساعتگرد انجام می دهد . اگر شیطانک 3 در وضعیتی که با نقطه چین مشخص شده است قرار گیرد جغجغه ساعتگرد دوران خواهد کرد .

شکل بالا نیز نوع سوم مکانیزم جغجغه ای می باشد که به صورت بی صدا کار می کند . این جغجغه فاقد دندانه می باشد و عملکرد آن بر مبنای گوه شدن ( گیر کردن به هم ) می باشد . همچنین میله 5 ضامن است .

و در آخر نیز شکل بالا نوع بیصدای ساچمه ای مکانیزم جغجغه ای را نشان میدهد. وقتی عضو خارجی نسبت به عضو داخلی دوران ساعتگرد انجام میدهد ، زاویه ای کوچک بین سطح تخت عضو داخلی و مماس بر سطح داخلی عضو در نقطه تماس با ساچمه ، سبب ایجاد اثر گوه ای می شود که به این ترتیب عضو 2 میتواند

محرک باشد ؛ به شرط آنکه پادساعتگرد بچرخد ، یا عضو 4 می تواند محرک باشد به شرط آنکه ساعتگرد بچرخد . از این وسیله به عنوان کلاچ یک طرفه نیز استفاده می شود ( وسیله ای برای انتقال نیرو و سرعت در یک جهت ) . فرض کنید عضو 2 محرک است و پادساعتگرد می چرخد . اگر عضو 2 متوقف شود ، عضو 4 می تواند آزادانه بچرخد . همچنین اگر عضو 4 محرک باشد و بچرخد ، در صورت توقف آنگاه عضو 2 می تواند آزادانه بچرخد . در صورتی که عضو 4 به صورت آزاد بچرخد سرعت بیشتری از زمانی خواهد داشت که عضو 2 به صورت آزاد بچرخد .

برگرفته از کتاب سینماتیک و دینامیک ماشین ها نوشته جورج . اچ . مارتین

عضویت در کانال اطلاع رسانی تیم علمی و آموزشی دایا (کلیک کنید)